poniedziałek, 28 czerwca 2021

6 -ty miesiąc - Elul - אלול - nów Elul

Zamieszczam tu miesiące zgodne z nazewnictwem  Biblijnym  niezależnie czy jest to czas sprzed potopu lub wyjścia  Izraela z Egiptu itp. Trzeba to mieć na uwadze rozpatrując wersety. Nie nauczam. To tylko moje notatki.

Wprowadź swoją tradycję i przemyślenia, rozważania , na miesiąc Elul.

Co tu znajdziesz?
 I. Różne nazwy miesiąca Elul i daty nowiów Elul .
II.Wersety Biblijne w skrócie dotyczące Elul
III. Rozszerzone wersety o okoliczości
IV. Święta Boga Stwórcy w miesiącu Elul na podstawie Biblii - linki
 V. Różne ciekawostki i linki dla zainteresowanych tradycyjnymi korzeniami wiary.
VI. Hasła do wersetów 
VII. Osobiste coroczne przemyślenia do Elul
VIII. Kalendarz hbr z umiejscowionym Elul w odniesieniu do gregoriańskiego kalendarza- pocztówki oraz spisane wersety do nowiów .



    I. Różne nazwy miesiąca Elul     

Elul = Szósty miesiąc =  אלול = elel
Miesiąc przygotowujący do trzech świąt biblijnych: Święto Trąbienia- Jom Terua, Święto Pojednania z Bogiem- JOm Kipur , Święto Namiotów - Sukot.
ELUL אלול- to 6 - szósty miesiąc kalendarza religijnego, biblijnego.
ELUL אלול- to 12 -dwunasty miesiąc kalendarza cywilnego hebrajskiego.


Daty nowiów Elul wg kalendarza:  https://www.hebcal.com/holidays/

16-18 sierpień  5783 rok / 2023 rok
02-04 wrzesień 5784 rok / 2024 rok 
23-25 sierpień  5785 rok / 2024 rok
12-14 sierpień  5786 rok / 2026 rok
01-03 sierpień  5787 rok / 2027 rok



    II.   Wersety z Biblii w skrócie do Elul    

4Mojż.20.22-29; / od nów Aw do nów Elul/
/4Mojż.33.37-41,38;5Mojż.10.6;5M.32.50;4M.27.13/
Neh.6.15 /455 r.p.n.e./;25 Elul;
1Krn.27.9; 
Ezech.8.1;5 /5 Elul/;
Ag.1.1/nów Elul/,15 /24 Elul/;


    III.  Rozszerzone wersety o okoliczności do Elul    

4Mojż.20.22-29; /od  nów Aw do nów Elul żałoba po Aaronie/- etapy wędrówki izraelitów - historia  o śmierci Aarona na Górze Hor. Nów Elul to pierwszy dzień po opłakiwaniu Aarona.  
Aaron umiera 1 Aw czyli w nów Aw a jego syn zakłada szaty Aarona. Cały zbór opłakiwał Aarona przez 30 dni. Miesiąc piąty Aw ma 30 dni a następny dzień po nim to nów Elul czyli nów 6-ego miesiąca. 
; pomocnicze wersety na ten temat:
4Mojż.33.37-41,38; /4Mojż.20.22-29w nów Aw /5-tego miesiąca/ na górze Hor , w 40 roku po wyjściu synów izraelskich z Egiptu, umiera Aaron. Wstąpił na górę na polecenie Boga. Aaron miał 123 lata, gdy umarł na Górze Hor. 
5Mojż.10.6 - wspomnienie o śmierci Aarona . Syn jego Eleazar obejmuje urząd kapłański po Aaronie.
5M.32.50; /4M.27.13/- Bóg wspomniał Mojżeszowi śmierć Aarona na górze Hor.

Neh.6.15 /455 r.p.n.e./ ;w ciągu 52 dni wykończono mur 25 Elul / ciekawostka dotycząca tej historii https://chabad.org.pl/25-elul-odbudowa-murow-jerozolimy/
 

1Krn.27.9; - Dawid ustanawia królem nad Izraelem syna Salomona, zrobił podział służb kapłańskich, wojskowych i wysokich urzędników. Wyznaczył kolejność ich służby. /1Kr.23.1-29.30 / 
Na  6-y miesiąc,Elul, dowódcą oddziału został  Ira, syn Ikkesza z Tekoa , a jego oddział liczył 24 000.

Ezech.8.1; Ezechiel: w 6-ym roku, 5-ego dnia, 6-ego miesiąca czyli w Elul, w domu Ezechiela w Babilonii, gdzie przebywali z nim starsi judzcy, spoczęła na nim ręka Wszechmocnego Boga. Bóg pokazuje Ezechielowi jakie bałwochwalcze obrzydliwości popełniają starsi domu izraelskiego w swiątyni w Jeruzalem i w swoich domach . Jaki  stoi u wejścia do bramy Jeruzalemu ohydny posąg T. pobudzający Boga do nienawiści. Kobiety opłakiwały posąg ohydy.
 A między przedsionkiem a ołtarzem  25 mężczyzn oddawało pokłon słońcu.
Bóg zarzuca popełnianie obrzydliwości, bezprawia i ustawiczne pobudzanie Boga do gniewu.
Skutkiem takiego postępowania wierzących będzie gniew Boży wylany na lud bez wysłuchania ich wołania . Podobno po 5 latach to proroctwo wypełniło się.
Ez.11.16-19;kierunek odnowienia.

Ag.1.1,- 1-szego dnia Elul czyli w nów Elul - przez proroka Aggeusza do Zorobabela doszło Słowo Boga o tym, że najwyższy czas budować Dom Boga. Wykazał, że bardziej dbają o swoje domy niż o Dom Pana i nie mają zbyt dużo korzyści ze swej pracy.

Ag.1.1; Księga Aggeusza.Wezwanie ludu do odbudowy świątyni.Nów Elul , 2-gi rok panowania króla Dariusza /353 r.p.n.e/ prorok Aggeusz otrzymuje przesłanie od Boga do :

a/ Zorobabela, syna Szealtiela, władcy Judy.
b/ do Jozuego -  Arcykapłana,syna Jehosadaka 
7 tygodni później przekazał Aggeusz podobne proroctwo.

Ag.1.15;- 24 Elul Zorobabel i inni podjęli przygotowania i prace wokół Domu Pana Zastępów, swojego Boga po usłyszeniu Słowa Boga do nich.  24 Kislew po trzech miesiącach ruszyła iwlka praca /wg judaizmu/.

    IV. Święta obchodzone w Elul:   

Obchodzone święta w danym miesiącu:

W każdym miesiącu i w Elul obchodzony jest :
1/ nów 
2/ szabaty ;Tutaj link do szabatów:
Warto pamiętać , że pierwszy dzień miesiąca oznacza księżycowy nów  czyli uroczysty i świąteczny dzień dla ludu Bożego - po hbr.to Rosz Chodesz lub inaczej Głowa Miesiąca. Inaczej mówiąc nów wyznacza pierwszy dzień każdego miesiąca.
Więcej o nowiu i kalendarzach tu pod linkami:
 Kontrowersje - dotyczą  dat nowiu 
W różnych grupach, denominacjach inaczej jest rozumiany czas nowiu danego miesiąca w zależności od wyliczeń, założeń, nauk odgórnych.
Wg kalendarza hbr i naturalnego nów oznacza pierwszy dzień miesiąca.

W kalendarzu gregoriańskim / papieskim/ nów jest wędrującą datą , która wprowadza chaos , utrudnia opanowanie świąt, dat itp. Trudno tu znaleźć stabilizację. Podobno 2030-31 roku kalendarz ten nie obejmuje jednego ważnego święta.

Kiedy znajdziesz się na pustyni bez kalendarza, komórki, zegarka z datownikiem , zobacz jak odnajdziesz się na czas świąt biblijnych.
Podobne pytanie zadaj sobie w porównaniu z kalendarzem hbr lub naturalnym.
Sam badaj i podejmuj decyzje. Twórz nowe tradycje zgodne z Biblią i Bożym Słowem.
Idź po więcej do Notatnika o kalendarzach:
 
"W Wasze dni nowiu będziecie dąć w trąby"
 - 4Mojż.10.10;













 
V.  Różne ciekawostki i linki dla zainteresowanych korzeniami wiary.

Będę tutaj zamieszczać z czasem różne linki do ciekawostek o Elul. Zaznaczam, że nie przytaczam tych przykładów jako nauki czy przymusu wprowadzenia identycznej tradycji. Myślę, że dzięki temu lepiej możemy zrozumieć ważny sens świąt, które Bóg ustalił i do których zobowiązał wierzących w Niego. 

1 Elul - Mojżesz wstępuje na górę Synaj po raz drugi z tablicami sporządzonymi przez siebie i przebywa tam 40 dni. Bóg ponownie przekazuje 10 Przykazań. /2Mojż.33.18-34.8/już po złotym cielcu; Przebywał na Synaju 40 dni od 1 Elul do 10 Tiszri czyli do Jom Kipur. Było to 3-cie wejście. /wg info chabad/

Ciekawostki historyczne wg judaizmu /chabad/, które bardzo mnie zainteresowały:
1 Elul w Maroku związany był z ratunkiem i ocaleniem żydów marokańskich  w układzie i Bitwie Trzech Królów między światem chrześcijańskim a muzułmańskim.
1578 rok.
Czasy rządów króla Filipa . Podaję to jako przykład, że dla pewnych grup nowia bywają ocalającym wydarzeniem. 

= wg tradycji judaizmu /chabad/ i zapewne są inne w obiegu informacje :
; 29 Elul jest rocznicą 5-ego dnia stworzenia. /1M.1.20-23/
; 28 Elul to 4-ty dzień stworzenia /1M.1.14-19/
;27 Elul- trzeci dzień stworzenia  /1M.1.9-13/
; 26 Elul - 2-gi dzień stworzenia / 1M.1.6-8/
; 25 Elul - 1-szy dzień stworzenia / 
; 7 Elul to narodziny Mojżesza
; 23 Elul powrót gołębia z gałązką oliwną -1M.8.11; /10 Elul Noe wysyła kruka,

W tradycji judaizmu w Elul praktykuje się np: 
codzienne dęcie w szofar barani oprócz szabatu - jako sygnał nawołujący do skruchy.
Składa się życzenia: "Obyś był zapisany i zapieczętowany na dobry rok." ;
Cytowany jest Psalm 27 rano i wieczorem i po kilka psalmów dziennie.
Modlitwy przebaczenia, przeprosiny / selichot/. Opisy na stronach niektórych grup  judaizmu lub grup mesjańskich.  Wiedza nie boli. 

Bardzo interesujące są wypróbowane praktyki w Elul w tradycji żydowskiej judaistycznej i mesjańskiej - dla zainteresowanych :


   VI. Hasła do wersetów    



1. O pierwszym dniu po śmierci Aarona na górze Hor i 30-dniowej żałobie po nim. Trwało to od nowiu Aw do dniu przed nowiem Elul. Nów Elul był pierwszym nowiem służby syna Aarona , Eleazara.

4Mojż.20.22-29; / od nów Aw do nów Elul/
/4Mojż.33.37-41,38;5Mojż.10.6;5M.32.50;4M.27.13/

BÓG
; przekazał słowa do Mojżesza i Aarona 4M.20.23-26; 4M.33.38;
; Słowa Boga zrealizowane przez Mojżesza - 4M.20.27;
Ezech.8.1;5 /5 Elul/;ręka Wszechmocnego

OSOBY , NARODY:
synowie izraelscy, - 4M.20.22,24; 4M.33.38; 5M.10.6;
cały zbór - 4M.20.22,29;
cały dom izraela - 4M.20.29 /opłakiwał Aarona/
Mojżesz-4M.20.23,27,28,;
Aaron kapłan- 4M.20.23,24,25,26,28,29;27.13; 4M.33.38; 5M.10.6;5M.32.50;
brat - 5M.32.50; 4M.27.13; /Aaron brat Mojżesza/'
Eleazar, syn Aarona- 4M.20.25,28;5M.10.6;
Ira - 1Krn.27.9; syn Ikkesza z Tekoa. Dawid ustanawia królem nad Izraelem syna Salomona, zrobił podział służb kapłańskich, wojskowych i wysokich urzędników. Wyznaczył kolejność ich służby. /1Kr.23.1-29.30 / ;  1Krn.27.9; dowódcą oddziału był Ira, syn Ikkesza z Tekoa , a jego oddział liczył 24 000

lud swój - 4M.20.24,26;27.13;5M.32.50; /lud swój/
urząd kapłański - 5M.10.6 / po Aaronie urzad obejmuje Eleazar/;

MIEJSCE:

Beerot Jaakanitów /?/ - 5M.10.6;
Kadesz -4M.20.22;33.37;
Góra Hor - 4M.20.22,23,25,27,28; 33.37,38,39,41;27.13;5M.32.50;
Mosera - 5M.10.6;
ziemia  edomska/na granicy/-4M.2-.23;33.37;
ziemia egipska - 4M.33.38;

[Są 2 odrębne góry Hor:
góra Hor =góra,  - 4M.21.4; 34.7-8; 
góra druga Hor - widoczna ze szczytów Libanonu - 4M.34.7-8 ; do sprawdzenia;
góra Horeb/suchy,pustynny/ - /czasami utożsamiana z Synajem/ to inna góra /2M.3.1;17.6;33.6;5M.1.2,6,19; 4M.10.15; 29.1/28.69 w BT/; psalm 106.19; Mal.4.4;]

CIAŁO:
oczy - 4M.20.27 /oczy zboru/

CYFRY liczby daty :
5 miesiąc - Aaron umiera 5-ego miesiąca
30 dni- 4M.20.29 / zbór opłakiwał Aarona przez 30 dni - od nowiu Aw do dzień przed nowiem Elul/
40 lat - 4M.33.38; umarł Aaron w 40-tym roku po wyjściu izraela z Egiptu w nów Aw /pierwszego dnia miesiaca 5-ego.
123 lat - 4M.33.39;  tyle żył Aaron, umarł na górze Hor.

6 - na  6-y miesiąc,Elul -Dawid ustanawia królem nad Izraelem syna Salomona, zrobił podział służb kapłańskich, wojskowych i wysokich urzędników. Wyznaczył kolejność ich służby. /1Kron.23.1-29.30 / ;  1Krn.27.9; dowódcą oddziału był Ira, syn Ikkesza z Tekoa , a jego oddział liczył 24 000. 

24 000 - 1Krn.27.9; oddział wojska w liczbie 24000 ,dowódcy Ira, syna Ikkesza z Tekoa; Podział służb zorganizował król Dawid ustanawiając syna Salomona jego następcą. /1Kron.23.1-29.30;/

25 dzień miesiąca Elul i 52 - Nech.6.15; pomimo wszelkich zastraszeń  25 Elul wykończono mur wokół Jerozolimy w ciągu 52 dni. To sprawiło, że wrogowie i poganie upadli na duchu, bo widacbyło, że Bóg był z budowniczymi. /Nech.6 do czytania/.

5 i 6 - Ezech.8.1 /8.1-18n.../  5 Elul / 5-ego miesiąca/ 6-ego roku  Bóg dał Ezechielowi wizję prawdy o bałwochwalstwie , winnych grzechu i karze  .

6 i 5 i 1 - Ag.1.1; - w6-tym roku króla Dariusza ,w Elul czyli w 6-tym miesiącu pierwszego dnia / czyliw nów Elul/ Aggeusz przekazał Słowo od Boga Zorobabelowi/syn Szeaftiela, namiestnik Judei/ ido arcykapłana Jozuego, syna Jehosadaka o zaniedbaniu Domu Boga. Ad.1.1-14;

24 i 6 i 2 - Ag.1.15; - 24 Elul /6-ego m-ca/ w 2-gim roku Króla Dariusza Bóg poruszył ducha Zorobabela i ducha arcykapłana Jozuego i ducha całej reszty ludu
tak, że przyszli i pracowali koło domu Boga Zastępów. /Ag.1.1-15/;

PRZEDMIOTY:
szaty - 4M.20.26,28 /Aarona na Eleazara/

ŚWIĘTA 
Nów - 4M.33.38;20.29 /od nów Aw przez 30 dni do nów Ellul. W nów Ellul już nie było opłakiwania, żałoby.
Post - Zach.7.5; 8.19;
.

   VII.  Osobiste coroczne przemyślenia do  Elul    
z którymi nie musisz się zgadzać.
To są tylko osobiste notatki dla mnie do przypomnienia.
Nie nauczam.

2021 /5781
Warto każdego dnia Elul opisywać swoje przemyślenia i swoje nowe tradycje, zmiany ku lepszemu. 
To miesiąc przed świętami w 7 - siódmym miesiącu Tiszri.
Z tego powodu w tradycji żydowskiej i jako dobry przykład dla innych , Elul, to miesiąc obrachunku, uporządkowań, przemyśleń w sferze duchowej i materialnej. Rozpatrujemy co było dobre, a co niewłaściwe, gdzie zrobiliśmy postępy a gdzie cofnęliśmy się lub stoimy w miejscu. Naprawiamy, odnawiamy, zabiegamy o nowe.
Jeśli Święta ustalone przez Boga wprowadzisz do swojej nowej tradycji zgodnie z Biblią, datą i zasadami zamieszczonymi w Biblii, to okaże się , że faktycznie miesiąc szósty  jest czasem rozmów z Bogiem, zbliżenia się i powrotu do Niego. Warto poświęcić czas na  rozmowy z Bogiem, jeśli są zaniedbane.
Z każdego domu można coś dobrego przeszczepić do swojego życia.
Warto szukać  porozumienia i poprawy relacji, wyjaśnienia nieporozumień najpierw przed Bogiem, potem sam z sobą i podjąć jakieś kroki. Bóg jest Dobrym Doradcą kiedy chcesz naprawy na wszystkich poziomach duchowych i fizycznych.
Warto w Elul zaplanować święta /Trąbienia, Pojednanie z Bogiem i Sukot/ na następny miesiąc, spotkania rodzinne lub w społecznościach i przygotować się  w tym czasie.  Elul postrzegam jako miesiąc wstępnych przygotowań i dlatego namalowałm ten obraz zamieszczony powyżej.
Warto pochylić się nad swoim życiem, by lepiej dostrzec potrzebę zmian lub trwania w tych dobrych zmianach i przemyśleć wiele spraw. Podane w Biblii Święta mają sens  i każdy kolejny miesiąc ma wpływ na nasz rozwój, Pokój, Prawdę i Uświęcanie.

Modlitwa.
Bardzo pomaga modlitwa o przypomnienie zdarzeń i problemów z ostatniego roku, prośba o możliwość naprawienia szkód w relacjach oraz szkód materialnych. Napisać notatki na ten temat, plany i ewentualne rozwiązania wstępne.  Akurat w tym roku mam tego bardzo dużo. 
 Ciekawostka:zauważyłam, że sporo osób wierzących przeżywa ten stan przygotowania duchowego w Elul i to zupełnie nie mając świadomości, że jest to ujęte w tradycji żydowskiej.

2022/ 5782r.

Co zrobić z chaosem wewnętrznym wytwarzanym w tobie przez innych ludzi ?
Każdy ma przecież inne doświadczenia. Miesiąc Elul  stał się dla mnie miesiącem właśnie takiego uporządkowania wewnętrznego i ustalenia nowych osobistych  zasad, by ten chaos nie dopadł mnie i nie miał możliwości zniszczyć.

1. Nie układaj się w żaden sposób z ludźmi niepoważnymi, toksycznymi i manipulującymi, bo oni zawsze coś wykombinują i podważą umowy pozostając w niewinności i zachowując swoje "czyste ręce". Zyska wsparcie w oczach innych a przeciwko tobie. 

2. Nawet jeśli umowa, układ, będą mądre i dalekowzroczne, manipulant , "życiowy aktor" i scenarzysta -  będą dążyć do swoich przyziemnych ego-celów nie patrząc na twoje poświęcenie i dobre zamiary. I tak przegrasz , nie zyskasz spokoju i stabilizacji - wprowadzą na głowę nowy chaos w innym wydaniu.

3. Lek na chaos: krótko i konkretnie przedstawiasz rozwiązanie sytuacji i ty sam realizujesz swój plan / bez realnej szkody dla manipulanta, manipulantki, rozsiewajacej chaos wokół/. Nie ujmujesz ze swych zobowiązań , nie tworzysz zagrożenia dla tej osoby, ale przedstawiasz krótko, najkrócej, potrzeby spokoju własnego i dobrej współpracy.
Można to nazwać: walka o własną przestrzeń dla regeneracji sił i harmonii, spokoju życia. 
Bywa, że Bóg sam zaingeruje i wprowadzi pokój przewyższający wszelki rozum. /Jana 14.27;/; Wyprowadzi cię na wolność i nową przestrzeń.
Życzę , byś doświadczał pokoju, porządku, harmonii i radości w swoim życiu. Odszukaj swój lek na chaos.

Psalm 6.9 "Odstąpcie ode mnie wszyscy czyniący nieprawość."
Psalm 6.6- "Uzdrów mnie , Boże, bo strwożyły się kości moje."

Ps.16.5 "Bóg jest działem moim i kielichem moim,
Ty strzeżesz losu mego."

Psalm 26.9- "Nie zabieraj duszy mojej z grzesznikami"
Psalm 26.12 -" Błogosławić będę Boga w zgromadzeniach"

2/ Elul 2022 - 30 sierpnia

Psalm 36: portret bezbożnika nie zmienia się

Własne siły nie wystarczą do przemiany. Bez cudownej przemiany i prowadzenia Boga zawsze masz możliwość  stać się   zwykłym , złośliwym bezbożnikiem, o którym nawet nie wiesz , że istnieje.

Boże Święty, Wszechmocny:
 "...Łaska Twoja do niebios sięga, 
Wierność Twoja aż do obłoków." - Ps.36.6;
Boże Umiłowany 
"...pomagasz ludziom... przeto ludzie chronią się w cieniu skrzydeł Twoich....Bo u Ciebie jest Żródło życia." -psalm 36.7-10;
 
3/ Szukać woli Bożej to dobra postawa wewnętrzna wierzącego. Dzięki temu znajdujesz sie w obszarze pokory i nie wyprzedzasz Boga, nie wychodzisz przed szereg i nic po swojemu. Jeśli ktoś jest chory masz do wyboru:
a/ modlić się o uzdrowienie używając wiary .
b/ szukasz woli Bożej dla chorego człowieka , pomagasz, dbasz i jednocześnie  wypatrujesz kierunku woli.  Czuwając, przyglądając się sytuacji, faktom, które zapowiadają Prawdę.
c/ modlić się w cichości o pomoc .

Psalm 46.2 - "Bóg jest ucieczką i siłą naszą. Pomocą w utrapieniach najpewniejszą" "Warownym grodem jest Bóg Jakuba."-Ps.46.8,12;
Bóg ma moc zmienić twój los i ulżyć twym udrękom. Kiedy inni zamykają twoje usta, Bóg będzie za ciebie przemawiać.
 
Psalm 56.10-12: 
"Wrogowie moi  cofną się , , gdy zawołam: "To wiem, że Bóg jest ze mną... Bogu ufam." 


Psalm 66.8 - "...Ogłaszajcie GŁOŚNO chwałę Boga Stwórcy."
Psalm 66..12,20 - "Wyprowadziłeś nas na wolność "...Błogosławiony Bóg, Który nie odrzucił modlitwy  mojej i nie odmówił mi swej łaski."


Psalm 76.10:
"Bóg powstał na sąd , by wybawić wszystkich pokornych ziemi."
Psalm 76.11: "Gdyż nawet gniew ludzki przyczynia ci sławy."
Psalm 76.13 -" Bóg Wszechmocny "On ukraca pychę książąt , Jest groźny dla królów ziemi."

Psalm 86
Psalm 96
Psalm 106
Psalm 116
Psalm 126
Psalm 136
Psalm 146

2023 rok / 5783 r
........... psalm 27....

3 Elul 5783 r./20 sierpień 2023r./ Przychodzi mi na myśl zdarzenie do: 
4Mojż.20.22-29:
 / od nów Aw do nów Elul/4Mojż.33.37-41,38; 5Mojż.10.6;5M.32.50;4M.27.13/.

Jedni odchodzą , drudzy przychodzą. 
Ci, którzy mają nawet największą odpowiedzialność, nienaruszalne miejsce, władzę lub usługę, każdego czeka koniec i wszystko zostawi tutaj na ziemi. Jeden dzień może zmienić życie w śmierć. 
We współczesnym świecie rządzący i często usługujący wierzący na stanowiskach ,  zapominają o tym jednym dniu końca swego życia na ziemi.






   VIII. Kalendarz hbr z umiejscowionym Elul w odniesieniu do 
    gregoriańskiego  kalendarza     


Bardziej szczegółowy kalendarz hbr. cywilny i religijny  ze świętami
opisanymi w Biblii w odniesieniu do gregoriańskiego kalendarza.


Wersety biblijne do nowiu:


















Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

odezwij się